Senaryo danışmanları senaryoyu geliştirmekten ve senaryonun hatalarını göstermekten daha fazla işler yaparlar; ya da yapmalıdırlar. İyi bir senaryo danışmanı, filmin anlatı kalitesini ve sürekliliğini sağlarken, prodüksiyon ve post prodüksiyona geçişleri basit ve acısız hale getirir.
Bu yüzden senaryo danışmanının karmaşık dünyasını bu alanda çalışmak isteyenler ve meraklılar için inceleyeceğiz. Neler yaptıklarını, sorumluluklarını ele alacağız ve bu işi yapmak için gereken temel becerilere, araçlara ve kaynaklara bakacağız.
Senaryo danışmanı ne yapar?
İlk olarak senaryo danışmanlarının görevi, senaryonun kilit görevi olan ve senaryoda belirtilen temel anlatıyı sürdürmek ve bu vizyonu proje sonuçlanana kadar devam ettirmek diyebiliriz.
Senaryo danışmanı sette ve çekim planları hazırlanırken olası problemleri veya zorlukları herhangi birinden daha önce görür. Yapılacak yeniden düzenlemelerde zaman ve para israfını önlemek için ekibin yetkili kişileri ile iletişim kurar. Senaryo danışmanları bunu, seti planlama aşamasında kurgucu gibi hareket ederek yapar. Senaryonun perdede nasıl açılacağını, her sahnenin bir sonraki sahne ile olan ilişkisini ve o sahne için nasıl çalışılacağını, ve bu sahnelerin tasarlanması için neler yapılacağını görselleştirerek anlatır.
Pre-prodüksiyon (ön hazırlık) aşamasından sonra, set sırasındaki sorumluluklarını – senaryoya uygun hareket edilip edilmediği – yerine getirir. Senaryo danışmanın geliştirdiği çözümler yazım aşamasından kurgu aşamasına kadar film önermesinin doğru aktarılması için hayati önem taşımaktadır.
Senaryo danışmanın sorumlulukları
İdeal olarak, senaryo danışmanı bir senaryo pre-prodüksiyon için hazır olur olmaz ilk toplantı ile birlikte projeye katılmalıdır. Senaryo danışmanını ilk toplantıya dahil etmek, onlara sadede senaryo hakkında bilgi vermekle kalmaz, aynı zamanda filmin görünüşünden, izlenmesinden ve anlatımından sorumlu olan yönetmen ve diğer kilit ekiple çalışma şansı verir. Bu, senaryoda daha sonra masraflı hataları önlemek için yeterince hazırlık yapma veya uyarlama senaryolar ile ilgili olası sorunları öngörmek için bir imkan sağlar. Ayrıca senaryoda gördüğü eksiklikleri ve çıkabilecek sorunları ekibe erkenden bildirme imkanı da verir. Senaryo danışmanları bir tür proje annesi olarak görülebilir. Tıpkı “oğlum terli su içme hastalanırsın” ya da “ne gerek vardı bu kadar paraya, aynısını ben evde yapsam yemezsin” diyen annelerimiz gibi önceden seti ve ekibi uyarır.
Filmlerde çalışan yetenekli senaryo danışmanları filmin süresini ve ne kadar sürede çekilebileceğini tahmin eder. Bu bilginin yanında hangi yönetmenle çalışıldığında setin kaç gün süreceğini ve filmin ne kadar süre uzayabileceğini de tahminleyerek yapımcıların paralarının ceplerinde kalmasını sağlar. Bu tahminler hayati önem taşır. Yönetmen çekim senaryosunu hazırlarken kaç günde senaryoyu daha ucuza aktarabileceğini bilirse, nasıl çekeceğine daha basit şekilde karar vererek sonuca daha hızlı ulaşır.
Set sırasında yoğunluktan senaryoyu ve nasıl daha iyi anlatılacağını kimse umursamayacağı için, senaryo danışmanın notları, yönetmen için set sırasında en değerli kaynak haline gelir. Çekimler bittikten sonra, senaryo danışmanı aldığı tüm notları ve hazırladığı raporları, set sırasındaki değişiklikleri post-prodüksiyon ekibine vererek kurgunun senaryoya uygun yapılmasına da yardımcı olur.
Peki nasıl senaryo danışmanı olunur?
Kim setlerdeki muhteşem kahramanlardan biri olmak istemez ki? Türkiye için konuşacak olursak bu mesleği icra etmeniz şimdilik zor gibi gözüküyor. Senaryo danışmanlığı mesleğinin henüz ne olduğu yapımcılar hatta senaristler tarafından kavranabilmiş değil. Görev tanımının sınırları çizilmemiş ve ne olduğu da tam olarak bilinmiyor. Yine de kimi büyük setlerde bu tarz mesleklere yer verilmeye başlandı. Şartların olgunlaştığını varsayarak senaryo danışmanı olmak için nasıl özelliklere sahip olmanız gerekir?
Aynı anda birçok görevi alabilmek: Şeytan ayrıntıda gizlidir. Dikkatli şekilde bir gözünüz senaryoda diğer gözünüz ise reji monitöründe olmalı. Yönetmen “kestik” komutunu verdiğinde senaryo ile alakalı herhangi bir departmandan gelecek soruya hazırlıklı olmalısınız.
Açık ve etkili iletişim: Tüm ekip çekim sırasında diğer çalışanlar ile iletişim halinde olmalıdır. Fakat senaryo danışmanı setteki en iyi iletişim kuran kişi olmak zorundadır. Departmanlardan gelen talepler arasında hızlı bir şekilde geçiş yapmanız, net bir şekilde bilgi vermeniz, devamlılık hatası ile ilgili herhangi bir detay bulduğunuzda konuşmanız ve hatta daha fazlasını yapmanız gerekir.
Titiz not alma: Notlarınız çekim sonrası kurgu taslağını oluşturabilir veya oluşturulan taslağı bozabilir. Alınan notlar kaba kurgu için yol haritasıdır ve alternatif planları seçerken referans olarak kullanılırlar. Devamlılık hatasını bildirmediyseniz ve post ekibi durumu fark etmeyip kurguyu tamamlamışsa, bu sizin probleminizdir.
Sabır: En önemlisi, sabırlı ve anlayışlı olun. İnsanlar çok fazla stres altında olduklarında bazen bir devamlılık hatası nedeniyle işlerini tekrar yapmak zorunda olduklarını duymaktan hoşlanmayacaklardır. Bu durumun asla işinizi etkilemesine izin vermeyin ve etkileşime girdiğiniz her ekip üyesi ile iletişim kurmanın en iyi yollarını bulmaya çalışın.
Ayrıca bol bol senaryo okuyun, okuduğunuz senaryoların filmlerini ve kamera arkalarını izleyin. En önemlisi bir filmin nasıl oluşturulduğu hakkında bilmeniz gereken ne varsa öğrenin. Gerekirse bunu öğrenmek için para harcayın. Eğer işinizi iyi yapacağınıza insanları ikna ederseniz kendi mesleğinizi ihtiyaç haline getirebilirsiniz.
SOFILM ekibi olarak birebir yada butik senaryo yazarlığı eğitimlerimize katılabilir, yazdığınız ve filme çekmeyi düşündüğünüz projenizleriniz için danışmanlık hizmetleri alabilirsiniz. Şirketimiz Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Eseri Yapımcısı Belgesine sahiptir.
Comments